Soppen en doorgaan

Regeltjes. Het leven zit vol regeltjes. Voor de meeste mensen zijn die regeltjes maar lastig en in hun mening onnodig ook. Ook voor militairen zit het professionele leven vol regeltjes. Toch zijn er in die wereld een heleboel regeltjes die noodzakelijk zijn en zelfs levensreddend. In het jargon heet dat dan een S.O.P., ofwel een Standard Operating Procedure. Hoe kleiner de eenheid, des te gedetailleerder zijn die standaard procedures.
Voor de mannen van de MSOF-opleiding (Maritime Special Operations Forces) van het Korps Mariniers zit er dus niets anders op dan zich vol te laten stouwen. Zij zullen straks opereren in ploegen van zes man en zijn aangewezen op hun team. Ze zullen het ook moeten doen met de spullen die ze bij zich hebben. Des te belangrijker dat zij zich alle S.O.P.’s eigen maken.

De MSOF opleiding begint direct na de Aptitude (lees hier het artikel over de aptitude) en duurt twintig weken. Aan het eind ontvangen de cursisten een certificaat en zijn ze gekwalificeerd Maritieme Special Forces operator en zijn ze klaar voor het ‘groene’ werk. Daarna gaan ze de vaktechnische opleiding in voor de UIM (Unit Interventie Mariniers), Kikvorsman of Mountain Leader. Uiteindelijk gaan ze operationeel in één van de ploegen van NLMARSOF.

De MSOF-opleiding is pakweg onder te verdelen in drie stukken. Er wordt begonnen met de SOP-fase. In dit artikel zullen we hiermee nader kennismaken. Daarna volgt de SOUT-fase (Special Operations in Urban Terrain, het werken in een bebouwde omgeving) gevolgd door de BMM-fase, de Basis Maritieme Module. De laatste twee onderdelen komen in aparte artikelen later aan bod.

Terug naar de SOP, oftewel de methodieken. Waarom zijn die zo belangrijk. Het is natuurlijk wel zo handig als iedereen hetzelfde doet. Zoals al gezegd, voor militairen kan dat een zaak zijn van levensbelang, letterlijk! Hoe reageer je als individu maar ook als ploeg op een contact met de ‘vijand’. Als je weet wat je zelf moet doen in zo een geval en weet dat je maten ook weten wat ze moeten doen, geeft dat een goed gevoel. Dat niet alleen, omdat je deze drills veel hebt getraind gaat het op het moment als vanzelf. In gesprekken met militairen die in gevechtssituaties terecht zijn gekomen is een veel gehoord antwoord: “we vielen terug op onze training. We wisten precies wat we moesten doen”. En dat is de essentie van de S.O.P.’s. Niet meer na hoeven denken over de basishandelingen. Deze worden als in een soort automatisme afgehandeld. Dat komt niet alleen de snelheid van handeling ten goede maar ook de veiligheid.
De methodieken gaan natuurlijk over veel meer zaken dan alleen contact, ook het aanvragen van vuursteun of het laten afvoeren van gewonden is geregeld in een S.O.P. De meesten zijn standaard binnen de NATO en de Special Operations Forces wereld.

De eerste twee weken van de SOP-fase van de MSOF opleiding krijgen de mannen alles te horen over Special Reconnaissance, oftewel SR. Special Forces ploegen zijn vaak de ‘ogen en oren’ op strategisch niveau. Ze worden vaak ingezet als zelfstandige SF-ploeg om in gebied dat niet wordt gecontroleerd door eigen troepen inlichtingen te vergaren. Het draait in deze fase om de taakverdeling, het reageren op dreigingen en klimatologische omstandigheden. Andere zaken die aan bod komen zijn omgaan met communicatie apparatuur en het op de juiste manier verzenden van informatie.

“Wij werken met de praatje, plaatje, daadje methodiek. Dat klinkt simpel maar zorgt er voor dat ze in korte tijd veel nieuwe dingen kunnen leren en toepassen”, legt sergeant Michel uit. “We vertellen ze wat ze moeten weten, daarna laten we het ze zien en vervolgens gaan ze het zelf doen.”
Daarom voeren de mannen na de eerste twee weken een eigenstandige operatie van een aantal dagen uit. De instructeurs hebben daarvoor een compleet script klaarliggen met role-players, informatie en alles wat erbij komt kijken om het zo realistisch mogelijk te maken. “Door de hele SOP-fase doen ze verschillende operaties die allemaal teruggrijpen op een eerdere inzet”, vertelt hoofd MSOF opleiding kapitein Dennis. “Dus met de informatie die ze in de eerste operatie vergaren, werken ze in een volgende operatie. Dat maakt het realistisch en geeft ze inzicht in de werking van het systeem. Daarnaast maken we de operaties steeds uitdagender.” Daardoor wordt de leercurve behoorlijk steil en wordt ook het fysieke aspect niet vergeten. Maar vragend naar de zwaarte van de opleiding komt telkens de enorme hoeveelheid nieuwe dingen die ze moeten leren en onthouden naar voren. Het gebeurt daarom zelden dat er in deze fase mensen uitvallen omdat ze het fysiek niet kunnen bolwerken. De meeste uitvallers, en dat zijn er niet veel, vallen af omdat ze het hoge tempo van leren niet aan kunnen of omdat ze geblesseerd raken.

In de SOP-fase zitten de mannen drie weken in het Duitse oefengebied Wildflecken. Hier beginnen ze met een grote SR operatie. De verandering van het terrein van vlak in Nederland naar heuvelachtig, brengt ook weer nieuwe (fysieke) uitdagingen met zich mee. Ook deze moeten ze geheel zelfstandig plannen en uitvoeren met de informatie die ze krijgen en die ze zelf eerder hebben vergaard.
In de tweede week staat Close Quarter Battle (CQB) ofwel het nabijgevecht op de agenda en wordt er met scherp geschoten. Dit geeft weer een andere mentale druk op de mannen. De contact-drills, vastgelegd in S.O.P.’s, die ze hebben geleerd krijgen een andere dimensie door het werken met scherpe munitie. Ondanks dat de instructeurs een scherp oogje in het zeil houden, zijn ze zelf verantwoordelijk voor de veiligheid. Hier krijgt het belang van het goed werken met de S.O.P.’s een andere lading.

De laatste week moeten de mannen een laatste operatie uitvoeren in de bossen rond Wildflecken. Om het spannend te houden voor komende opleidingen kunnen we  helaas niet vertellen hoe het scenario er uit ziet. Maar reken maar dat het spannend en zwaar is. Alles wat ze in de SOP-fase geleerd hebben zullen ze moeten toepassen, van het reageren op vijandelijke dreiging tot het aanvragen van vuursteun. Sergeant-majoor Dick, senior instructor: “We kijken zo of er retentie is. Kunnen ze vasthouden wat ze al veel eerder hebben geleerd. Dat doen we gedurende de hele opleiding”.

Bij terugkomst in Nederland wordt er een week lang geklommen op het kasteel van Almere. Hier leren ze werken op hoogte en moeten ze examen doen op Level 1, het veilig kunnen werken op hoogte. Hier is ervoor gekozen om het examen te laten afnemen door een examinator van het PIOG (Politie Instituut voor Openbare Orde en Gevaarsbeheersing). Ze krijgen hierdoor een civiel certificaat wat het later makkelijker maakt als ze in de UIM moeten samenwerken met politie en justitie. De klimweek wordt afgesloten met een fast-rope opleiding en daadwerkelijk fastropen uit een helikopter.

De laatste week van de SOP-fase bestaat uit de module mobility. Het werken met en vanuit voertuigen geeft weer een andere dimensie aan het optreden in het veld en weer een hele andere set met S.O.P.’s.

Nu de mannen zijn volgepropt met alle methodieken zijn ze klaar voor de volgende fase. Rust is er niet, de fases volgen elkaar naadloos op en daarover later meer.

Gerard van Oosbree