Na een leerzame periode gevuld met lessen en activiteiten om de eenheid klaar te stomen. Hebben de plusminus duizend militairen van 42 (NL) Gemechaniseerd bataljon (Mechbat) ‘Limburgse Jagers’ plus I (NL) National Support Element (NSE) een heel goed gevoel overgehouden aan de eindoefening ‘Griffin Preparation’. Daar werd bewezen dat men niet alleen de skills en drills van een gevechtseenheid onder de knie heeft , om als het noodzakelijk is de tanden te kunnen laten zien en een flinke tik uit te kunnen delen. Maar eveneens al die extra’s aan bagage bezit die noodzakelijk zijn voor inzet onder de vlag van NAVO Stabilisation Force (SFOR) in voormalig Joegoslavië. DDP mocht een aantal uren getuige zijn van deze laatste voorbereidingen in en om Kamp Vogelsang.

42 (NL) Mechbat ‘Limburgse Jagers’ is samengesteld uit de volgende eenheden: –  41 Brigade Verkennings Eskadron ‘Huzaren van Boreel’ –  Staf Staf Verzorging en Ondersteunings compagnie 42 Pantserinfanterie bataljon ‘Limburgse Jagers’ – C-compagnie 42 Pantserinfanterie bataljon ‘Limburgse Jagers’ – Infanteriepeloton Bulgaren – 2 x Tankpeloton van 101 Tankbat ‘Huzaren Prins Alexander’ – Genie compagnie bestaande uit personeel van 41 Pantser-Genie compagnie en 104 Constructie compagnie – Explosieven Opruiming Dienst (EOD) detachment – CRC peloton (bestaande uit personeel van de Koninklijke Marechaussee), op een 7 dagen ‘Notice to Move’ – 1^e Mortierpeloton 42 Pantserinfanterie bataljon ‘Limburgse Jagers’ op een 7 dagen ‘Notice to Move’ – 2^e Mortierpeloton 42 Pantserinfanterie bataljon ‘Limburgse Jagers’ (Stafwacht peloton)

1 (NL) NSE is samengesteld uit de volgende eenheden: – Personeel van 105 BOScie van de Divisie Logistiek Commando (DLC) aangevuld met personeel van 41 Mechbrig, o.a. 41 Herstel compagnie/ 41 Bevo compagnie en 41 Geneeskundige compagnie

Het doel: Luitenant-kolonel R. van Harskamp, hoofd S-3 41 Mechbrig, legt de doelstellingen en gedacht verloop van de oefening nader uit. “Bewust is ervoor gekozen om de eindoefening  in de directe omgeving van Kamp Vogelsang, in het Duitse Eifelgebergte te houden. Dat men hierdoor twee dagen langer in de weer is met het verplaatsen nemen wij voor lief. Daar het uiteindelijke rendement zeker drie maal zo hoog is. Vooral omdat deze omgeving een bijzonder goede afspiegeling – zoals bergachtig terrein, slecht begaanbare wegen en infrastructuur – is van de situatie zoals de eenheid die daadwerkelijk in Bosnië zal aantreffen. Zelfs de onderkomens waarin wordt geleefd en gewerkt op de divers gebouwde bases zijn identiek daaraan. In een realistisch scenario, waar het er vooral om gaat om het zelfbewustzijn te vergroten en de punten op de i te zetten. Is het personeel van 42 (NL) Mechbat en het NSE van 24 september tot en met 4 oktober tijdens ‘Griffin Preparation’ dan ook danig aan de tand gevoeld. In de eerste week na aankomst, stond het settelen van beide eenheden, waarin het zelfstandig kon oefenen om de veren te schudden en hun draai te vinden voorop. Het tweede gedeelte bestond uit het Brigadegeleide deel van de oefening. Hierin worden een groot aantal incidenten opgespeeld aan het bataljon en de teams die zijn gebaseerd op actuele situaties en ervaringen van eenheden die momenteel zijn uitgezonden in voormalig Joegoslavië. Zoals het uitrukken van de Quick Reaction Force (QRF) en hulpdiensten, Force Protection, berichtenverkeer en standaard procedures zoals die gehanteerd worden door SFOR. Maar ook sociale patrouillegang, ondersteunen bij arrestaties van Persons Indicted For War Crimes (PIFWIC), Weapon Storage Site inspectie en diverse werkzaamheden op de diverse bases. Realisme viert hoogtij tijdens ‘Griffin Preparation’, want in feite wordt heel de wereld rondom het bataljon gesimuleerd. Het Contco, MND-SW (helaas niet zelf aanwezig vanwege planningsopdrachten i.v.m. de aanslagen in de U.S. van 11 september), operationele staf BLS en de neveneenheden zijn allemaal aanwezig in het rollenspel en EXCON. In een scenario wordt men geconfronteerd met vele situaties waarop men adequaat en vaak ook kordaat moet reageren. Deze zijn van zo’n kaliber dat men soms met een simpele en voor de hand liggende oplossing het kan klaren. Maar zeker ook situaties waar men meer moeite en geestkracht in moet steken om het tot een goed einde te brengen. Dit alles met het doel de eenheden te trainen, evalueren en verbeteren – door het tot in den treuren te  herhalen – van het uitvoeren van de taken die men gaat uitvoeren in Bosnië”.

Roleplayers: “De velen zogenoemde ‘Roleplayers’ en de oefenleiding”. Vervolgt Van Harskamp. “Die voornamelijk uit personeel van SFOR 9, met name 44 Pantserinfanterie bataljon, 43 Herstel compagnie en 43 Geneeskundige compagnie bestaat. Staat garant voor een zeer realistisch oefenscenario, deze mensen weten als geen ander hoe te handelen en om te gaan met situaties in Bosnië door hun eigen recente ervaringen. Zelfs in eenzelfde winterperiode als wij tegemoet gaan. Ze zijn hierdoor uitstekend in staat om de beproefde teams tijdens de dagelijkse After Action Reviews (AAR) bij te praten en tegemoet te treden in een open dialoog. Tot op ieder niveau zijn deze mensen aanwezig om hun evenknie in SFOR 11 te begeleiden. Dit met behulp van o.a. videofragmenten die gemaakt worden door video-teams die overal en altijd bij elk event aanwezig zijn, om zodoende de leermomenten hieruit optimaal uit te buiten. Dit werd door het personeel van SFOR 9 dan ook gezien als een soort afsluiting van hun eigen rotatie. Waarbij ze tegelijkertijd hun kennis, vaardigheden en ‘lessons learned’ konden delen en overbrengen op personeel van SFOR 11. Tevens werd er via de Landmachtstaf ook echte Bosnische locals, zoals burgemeesters en politiecommissarissen die alleen maar de Bosnische taal spraken, in de oefening gebracht. Dit alles met de achterliggende gedachte dat functionarissen en groepscommandanten verplicht worden om met een tolk te werken”.

Novi Travnik: In kamp Novi Travnik (Vogelsang) ontmoeten we Sergeant I M. Deerenberg, Hoofd Inwendige Dienst van het C-Team 42 (NL) Mechbat. En zelf reeds eerder uitgezonden geweest naar de Balkan in 1993 met UNPROFOR. “Wat we hier beoefenen, is het nabootsen van de huidige situatie in Bosnië”, vertelt hij, “dus vooral géén onnodige escalatie. We gaan geen ‘tachtigjarige oorlog in een week’ uitvoeren waarbij de rook uit ieders oren komt. Ook het aspect ‘niets doen’ komt aan bod, want er zullen ongetwijfeld tijdens de uitzending rustige momenten zijn. De meeste dreiging bestaat op dit moment uit gevaarlijke verkeerssituaties (aankaartend hoe de locals volgens berichten als ware kamikazepiloten over de weg razen), het weer, criminaliteit en mijnen. De wapens mogen dan alweer geruime tijd zwijgen en opgeborgen zijn in Bosnië. Regelmatig zijn er nog steeds de nodige dodelijke slachtoffers te betreuren door toedoen van de naar schatting 1 miljoen mijnen en andere explosieven (deze kennen nu eenmaal geen wapenstilstand) her en der verspreidt”.

Sergeant Van den Deyssel liet zien dat er tijdens – de gelukkig – rustige momenten die de geneeskundige dienst tijdens deze oefening beleefd. De tijd nuttig besteed wordt aan zaken zoals het ‘current’ houden van bijvoorbeeld het zetten van een infuus bij elkaar. “Hierbij gaat het niet alleen om het naaldje te kunnen plaatsen”, vertelt ze, “maar ook de theorie wordt uitvoerig getest door de bataljons arts”.

Van groot belang voor het altijd hebben van verbinding met voertuigen/patrouilles die van de base af zijn, is het verbindings relailleerstation Romeo Zero Alfa (R0A). Want als een voertuig/patrouille een berg over gaat is er geen radioverbinding meer mogelijk met de OPS op de base. Vandaar dat men op een hoog gelegen terrein de R0A heeft geplaatst, die 24 uur per dag bemand is. Tijdens een bezoek aan de OPS-ruimte van het C-team waren we getuige hoe Sergeant-Majoor Instructeur Kerkhofs via tussenkomst van R0A een oproep voor hulp verwerkt. Dit nadat een melding was gedaan door een local van een ongeval met een vrachtauto. Binnen no-time vertrok de QRF van de base naar de vermelde plaats van het ongeval. Daar werd, nadat men zich van een mijnen vrije doorgang  had verzekerd. Op adequate wijze medische hulp gegeven aan twee Lotus gewonden die zich uiterst realistisch gedroegen. Ook hier moest de QRF met verschillende omgevingsfactors rekening houden. Zoals onder meer het omgaan met locals en de overige inzittenden van de vrachtauto, die alles supersnel en met veel ongeduld en onbegrip geregeld wilden zien.

Bugojno: Op base Bugojno (Vogelsang) treffen we majoor Jongejan, commandant Ssvocie 42 Painfbat en tevens base-commandant. In Bosnië is hij verantwoordelijk voor het merendeel van de Nederlandse SFOR troepen, dat gehuisvest is op het goed geoutilleerde kamp in Bugojno met een oppervlakte 600 bij 400 strekkende meters. Hij legt ons een aantal interessante nieuwtjes v.w.b. SFOR 11 voor. “Wat natuurlijk het meest in het oog springt zijn de voertuigen van het 38 man sterke (inclusief eigen dokter) Bulgaarse infanteriepeloton dat onder mijn bevel is geplaatst. Naast 3 BTR pantserwielvoertuigen beschikken ze over twee ZILL vrachtauto’s,die als tool-sets dienen en een jeep voor de commandant. Dit zijn uiterst professionele manschappen die geselecteerd zijn op o.a. militaire kwaliteiten, eenheid, Engelse taal en ervaring. Enkelen van hen zijn al uitgezonden geweest naar bijvoorbeeld Cambodja. Afgezien van de Missie Gerichte Opleidingen die ze reeds gevolgd hebben in Bulgarije is hun verblijf bij ons gericht op het op elkaar afstemmen van de onderlinge doctrines. In de tweede week van november roteren ze vanuit Bulgarije bij ons het uitzendgebied in. Zo is ook het EOD detachement deels samengesteld uit KL en KLu personeel, maar is ook aangevuld met 4 Roemeense EOD experts. Ook bij het NSE zit een peloton Roemeense chauffeurs. Al met al een internationaal gekleurde inbreng in onze eenheid. Een primeur is dat 41 Brigade Verkennings Eskadron op uitzending gaat. En tevens hebben we de primeur dat het stafwacht peloton is samengesteld en opgeleid vanuit de eigen compagnie. Hiertoe zal het 2^e Mortierpeloton vanaf Januari 2002 aangesteld worden. Het 1^e Mortierpeloton zal in Seedorf  (Dld) achterblijven, en op een 7 dagen ‘Notice to Move’ (NTM) staan voor het geval hun vuursteun nodig mocht zijn bij eventuele calamiteiten in het uitzendgebied. Ditzelfde geld in Nederland voor het Crowd & Riot Control (CRC) peloton (van ± 56 man) van de Koninklijke Marechaussee. Tijdens deze oefening en ook zodadelijk tijdens uitzending zal het invliegen en inzetten van deze twee op NTM pelotons daadwerkelijk worden beproefd”.

In het dorpje Bugojno dat bevolkt was met roleplayers kon men zien hoe een locaal crimineeltje – die verdacht werd van iligale houtkap en wapenbezit – in een huis aangehouden en afgevoerd werd door een International Police Task Force (IRPTF). Dit alles onder het wakend oog van een QRF team op afstand, voor het geval de aanhouding escaleert.

Uitzendvlag: Nadat is gebleken dat 42 (NL) Mechbat ‘Limburgse Jagers’ klaar is voor uitzending. Niet in de minste plaats doordat het geloof in eigen kunnen, door er samen de schouders eronder te zetten zeer sterk is. Is op 3 oktober op de marktplaats in Kerkrade. Door Luitenant-kolonel J. Coïn, Regiments commandant van het Regiment Limburgse Jagers, de uitzendvlag uitgereikt.  Luitenant-kolonel M.C. de Kruif, commandant 42 Bataljon Limburgse Jagers nam hem vol trots in ontvangst. Na een welverdiend verlof is men sinds begin november dan ook zeer zelfverzekerd en met een goed gevoel aan hun taak als SFOR 11 begonnen in Bosnië. DDP kijkt ernaar uit om van hun werkzaamheden in Bosnië in tekst en beeld een verslag te doen.

In het gebied waar Nederlandse troepen zijn gestationeerd, bestaat de bevolking uit voornamelijk Bosnische moslims (135.000), Bosnische Kroaten (85.000) en Bosnische Serviërs (1.200). Op dit moment kan SFOR als internationale vredesmacht voorlopig nog niet weg, want er is nog steeds geen adequaat bestuur en adequate wetgeving. Men is gewoon nog lang niet klaar en is SFOR nog lang niet weg te denken van de Balkan.

Leo van Westerhoven