De VECTOR: het ultieme Special Operation Forces-voertuig die de commando’s altijd al hadden willen hebben.

Op woensdag 26 november heeft het Korps Commandotroepen (KCT) haar beoogde nieuw tactisch voertuig aan het grote publiek voorgesteld. Tot dan enkel bekend als het zogenoemde ‘Air Transportable Tactical Vehicle’ (ATTV). Decor voor deze presentatie vormde het traditionele tentenkamp Bakhuis-Roozeboom in de bossen bij Rucphen. Een historische plek dat symbool staat voor de commando-opleiding en -tradities en waar iedere commando bloed, zweetdruppels en/of enkele traantjes heeft gelaten. Aansluitend is op deze voor commando’s heilige grond het voertuig door luitenant-generaal Mart de Kruif gedoopt. Door er een fles ‘Ben Nevis’ whisky op kapot te slaan onthulde de hoogste militair in de rangorde van de landmacht de naam die het KCT als primaire gebruiker aan het voertuig wenst te geven: ‘VECTOR’, dat staat voor ‘Versatile Expeditionary Commando Tactical Off Road’ voertuig.

De Vector is een voertuig dat speciaal door de Nederlandse industrie in nauwe samenwerking met het keurkorps van de landmacht is ontworpen voor de Nederlandse Special Operations Forces (SOF)-gemeenschap. Dit is en wordt gedaan volgens een Concept Development & Experimentation (CD&E) traject waarvan generaal De Kruif twittert dat het een schoolvoorbeeld is van zoals het hoort te zijn. Uitgangspunt in het gehele CD&E proces is het bij elkaar brengen van urgente operationele eisen en mogelijke oplossingen in een soort snelkookpan proces van een beperkt aantal maanden waarbij door rigoureuze experimenten als ook operationele testen een ontwikkeld concept langs alle ‘lines of development’ wordt beproefd. Het is een intensief trial and error proces dat hoge eisen stelt aan de flexibiliteit en het innovatievermogen van alle betrokken partijen wat moet resulteren in de invulling van urgente operationele eisen binnen een relatief korte tijdspanne. Hiervoor worden nu twee pre-productievoertuigen uitgebreid op de pijnbank gelegd door specialisten van het Materieel Logistiek Commando/Techniek, beter bekend onder de oude naam ‘Beproevingen’ van de ‘Defensie Materieel Organisatie’ (DMO). Zij zullen vragen beantwoorden als: blijft de Vector overeind onder extreem moeilijke omstandigheden, waarbij de temperaturen kunnen schommelen tussen de min 40 en plus 70 graden Celsius? En niet onbelangrijk voldoet het ondertussen aan de meest kritische eisen voor militaire inzet? Bijvoorbeeld in rivierbeddingen, modder, woestijn, sneeuw of smalle geitenpaden in bergachtig terrein. Gedurende dit verificatieproces wordt ook het verouderingsproces van het voertuig in amper zes maanden tijd aanzienlijk versneld. Zo kunnen de experts van DMO ook een indruk krijgen en bekijken hoe het voertuig gedurende de verwachte levensduur presteert. Afhankelijk van al die testresultaten en mogelijke aanpassingen kan de serieproductie medio mei 2015 van start gaan. Overigens heeft commandant KCT, kolonel Jan Swillens, laten weten niet wakker te liggen als er eventueel enige vertraging zou ontstaan mochten er aanpasingen aan het voertuig nodig zijn . Bij het KCT passen ze namelijk ook op de Vector het motto toe: ‘niet goed is opnieuw’. “Wij opereren immers onder de zwaarste geografische en klimatologische omstandigheden en zonder logistieke steun. De lat ligt bij ons daarom extreem hoog; we gaan dan ook altijd voor een 10 en nemen geen genoegen met een 9,5.” Kolonel Swillens is daarin heel duidelijk: alleen het beste is goed genoeg voor zijn mensen. Maar afgaande op de beproevingen tot nu toe lijkt de Vector voor de commando’s een schot in de roos. “Een bruut van een terreinwagen”, oordeelt een commando. “Een krachtpatser die uitstekend inzetbaar is.” De verwachting is dan ook dat de eerste serie van de overigen 48 SOF-voertuigen eind 2015 zullen instromen bij het KCT.

Behoeftestelling
Dutch Defence Press heeft van te voren al uitvoerig kennis gemaakt met dit revolutionaire voertuig van het nog piepjonge 100% Nederlandse bedrijf Defenture. Er mee mogen rijden is zonder overdrijven een belevenis. Want dan pas blijkt dat dit terreinvoertuig zo veel meer kan dan menigeen nodig heeft, of durft. Voordat ik echter de onderhuidse geheimen van dit voertuig ga verklappen wil ik eerst nader ingaan op de initële behoeftestelling en waar de roots van deze gespierde terreinbeul liggen. Daarbij wil ik wel met klem benadrukken dat dit verhaal is geschreven vanuit onze eigen beleving en ervaringen met het voertuig, niet die van DMO, KCT of iemand anders binnen de Defensieorganisatie…

Bij het KCT zijn ze al geruime tijd op zoek naar een geschikte vervanger voor hun Mercedes-Benz (MB) G280 CDI, die nu in Mali nog de spil vormt in hun zogenoemde ‘Mobility’ concept. Dit type MB is overigens een terreinvoertuig dat binnen gegeven omstandigheden bij reguliere inzet prima presteert. Echter voor het KCT, dat binnen het domein van Special Operations (SO) onder andere omstandigheden opereert en het voertuig daarbij extreem belast, gelden compleet andere criteria. Gaandeweg is dit voertuig echter op allerlei specifieke punten aangepast aan de vereisten voor het autonome optreden van het KCT. Het is hierdoor inmiddels zodanig naar alle kanten uitgedijd en wordt het dermate (over)belast voor een taak waarvoor ze nooit zijn gebouwd. Want ondanks het verbeterde chassis, zwaardere motor, betere remmen, -assen en -vering schiet ook de in 2009 door het KCT in gebruik genomen uitvoering ervan tekort op motorvermogen, bodemvrijheid en laadvermogen. Drie fundamentele tekortkomingen als je het toekomstige SOF-Mobility concept in ogenschouw neemt. Hierbij wordt gewerkt met een ‘Smallest Unit of Action’ (SUA) die met voertuigen en de zich daarop en in bevindende organieke wapensystemen in staat moet zijn om zich snel te kunnen verplaatsen bij verkenning- en aanvalsacties diep in vijandelijk gebied. Daarbij moet zo’n SUA in staat worden geacht zelfstandig en autonoom op te kunnen treden. De ontwikkelingen op het mondiale veiligheidsvlak hebben immers de laatste twintig jaar grote invloed gehad op het KCT en dan met name de soorten missies die het heeft moeten uitvoeren en ongetwijfeld nog vaak zal uitvoeren. Zonder mobiliteit was er weinig terecht gekomen van de taakstelling en opdrachten in Bosnië, Irak en Afghanistan. Uitdagende missies in geografische en klimatologisch complexe gebieden waar zonder mobiliteit middels voertuigen geen beginnen aan zou zijn geweest. Bij Special Operations in verafgelegen gebieden, waar per definitie de toch al slechte infrastructuur een nagenoeg onneembaar obstakel vormt, heeft het KCT daarom grote behoefte aan speciale voertuigen ten einde hun tactische en snelle lange afstand mobiliteit te garanderen.

Ontstaan Defenture
Vanaf het moment dat Gerard Rond (founder van Defenture) hier lucht van kreeg ontvouwde in zijn hoofd direct het bizarre plan om een ultiem terreinvoertuig te gaan bouwen dat aan het hoge eisenpakket van het KCT voldoet en zelfs meer dan dat. In principe gekkenwerk natuurlijk om op eigen houtje eerst vanaf nul een specifiek militair voertuig boordevol nieuwe techniek te ontwikkelen, zou je dan denken. Met name omdat je ook tegen een keur aan internationale concurrentie moet opboksen die vele tientallen miljoenen euro’s meer aan research and development (R&D) te besteden hebben om die order voor 50 nieuwe SOF-voertuigen in de wacht te slepen. “Dit zijn voor mij echter geen redenen om het niet te doen,” zegt Gerard resoluut. “Ik heb immers al eerder met dit bijltje gehakt. Met name bij de ontwikkeling van een zogenaamd ‘All Terrain Vehicle’ (ATV), ofwel een Quadbike die op diesel rijdt. Want ook de behoefte aan een ATV is er in ieder geval voor de SOF-gemeenschap en lijkt steeds breder te worden. Het is een ideaal voertuig om kleinschalig ver door te dringen in moeilijk toegankelijk terrein. Deze Quadbike heb ik ook van scratch af opgebouwd. Het is uiteindelijk een ATV geworden dat naast twee operators ook nog eens twee brancards kan vervoeren. Daarbovenop kan het met gemak 700 kilo aan uitrusting meetorsen. Desalniettemin om mijn visie voor deze nieuwe uitdagende klus helpen te realiseren moest ik wel eerst de juiste mensen en middelen zien te mobiliseren. Mijn netwerk als ondernemer kwam me daarbij goed van pas. Ik wist al precies wie ik hiervoor moest benaderen en inspireren om enthousiast te maken om als aandeelhouder te investeren in dit project. Dat waren met name Chris Leyds, Rob Verbruggen, Henk van der Scheer en Sander Roling. Achteraf blijkt dat ik me in geen van allen heb vergist. De passie, vakmanschap, flexibiliteit en gedrevenheid waarmee dit project wordt aangepakt is het fundament waarop Defenture is gebouwd. Met name het ‘Out of the Box’ denken, een ambitieuze visie hebben, gebruik maken van ‘proven constructions’ en eenvoud zijn de pijlers waar de firma haar ontwikkelingsfilosofie op baseert.” Naast Gerards Rondo Trading Company maken onder meer ook X-Motion Engineeringâ van Chris en de VDL-groep deel van uit van deze BV.

Roots
Dit unieke samenwerkingsverband, dat zijn thuisbasis en R&D afdeling in Tiel heeft, kan putten uit een ongekende bron van jarenlange expertise op het gebied van automotive engineering en diverse motorsport disciplines. Zo grossiert Gerard onder meer in een groot aantal Nederlandse motorcross en Enduro kampioenstitels en heeft hij deelgenomen aan ‘Le Dakar’. De CV s van zijn vennoten zijn op dat vlak op zijn minst al even indrukwekkend. “En laat deze gemeenschappelijke deler ten grondslag liggen aan het concept waarmee we hebben ingeschreven op de aanbesteding voor het nieuwe SOF-voertuig,” zegt Gerard. “Met name de Dakar Rally is voor ons een grote inspiratiebron. Deze crosscountry en off-road endurance heeft door zijn niet vergevende, meer dan extreme karakter en enorme diversiteit in terreinomstandigheden een grote rol gespeeld in het ontwerp en bij de toegepaste technologieën. Zandduinen van tientallen meters hoog, verraderlijke pollen kamelengras of een maanlandschap vol stenen en kuilen vergen in deze rally het uiterste van mens en machine. Dat je daarbij met je voertuig vast komt te zitten, of stukken krijgt die je zelf niet kan verhelpen, is je reinste nachtmerrie. De zaak rijdend houden, zodat je altijd thuis kunt komen. Dat wil je in Dakar, maar ook als commando in een ver missiegebied. Daarom is gekozen voor eenvoud. Zowel in ontwerp, bediening als onderhoud.” Aangezien Defenture op het moment van inschrijven geen prototype van de Vector kon tonen hebben ze in de plaats daarvan een bestaande ‘McRae’ ProDakar rallyauto van Chris als voorbeeld genomen. Puur om hun visie voor een terreinauto te visualiseren die lichter, wendbaarder, krachtiger en betrouwbaarder is dan de huidige strijdwagen van het KCT, de MB. Aangezien Defenture op 3 juli 2013 de order gegund krijgt blijkt deze aanpak bijzonder succesvol te zijn geweest.

Voor de buitenwereld wellicht een verassend besluit. Immers wie had ze nou een kans gegeven? Vooral als je bekijkt welke kandidaten de concurrentie tegenover ze in stelling bracht. Neem bijvoorbeeld de ‘Flyer’ van het machtige Amerikaanse industriële defensie-conglomeraat General Dynamics Ordnance and Tactical Systems. Hiervan zijn onlangs nog 1.300 stuks aangekocht door het ‘Special Operations Command’ van het Amerikaanse leger. Toch heeft Defenture al zijn rivalen het nakijken gegeven. De Vector kan misschien niet meer dan de concurrentie, maar komt in alle situaties wel beduidend verder. Daarnaast krijgt de jonge Betuwse onderneming de order gegund op basis van innovatieve techniek, ervaring, prijs en niet onbelangrijk, de snelheid van leveren.

Virtual engineering
De inkt van het contract is amper droog als de geestelijk vader van de Vector aan de slag gaat om zo snel mogelijk een prototype op de wereld te zetten. Hij had hiervoor de onderdelen en de techniek bij wijze van spreken al op de plank liggen. Het was nu alleen de kunst om er optimaal gebruik van te maken. Aangezien deze jongere versie van ‘Willie Wortel’, die luistert naar de naam Rob Verbruggen, het voertuig niet vanaf de tekentafel hoefde voor te bereiden op deelname aan ‘Le Dakar’, kon hij hem op alle fronten zelfs veel beter maken. Met name omdat hij geen rekening hoefde te houden met opgelegde limieten en technische regelementen kon Rob een voertuig ontwikkelen dat niet alleen bolstaat van innovatieve noviteiten maar ook nog eens ruimschoots voldoet aan de hoge eisen die het KCT er aan stelt. “Met het pakket van eisen binnen handbereik ben ik begonnen om het voertuig volledig van de grond af aan eerst vorm te geven in een virtuele omgeving,” zegt Rob.

“Aangezien het lucht-inzetplatform voor SOF-operaties bij uitstek de door Nederland nieuw aangeschafte CH-47F ‘Chinook’ is, gezien zijn laadcapaciteit (zowel intern als extern) en performance zowel wat betreft maximale afstand als hoogtebereik, heb ik de geometrie van de binnenkant van deze zware transportheli als leidraad genomen. Binnen die kaders ben ik begonnen met het intekenen en berekenen van alle maatgevende specificaties en onderdelen. Dit zogenoemd ‘virtual engineering’ is een essentieel onderdeel in het ontwikkelingsproces. Zuiver op basis van meetgegevens en rekenmodellen kan ik het voertuig al vroegtijdig testen op comfort, veiligheid en terreinvaardigheid. Dit betekent dat zelfs voordat het prototype fysiek bestaat, er binnen de muren van de ontwikkelingsafdeling al heel wat virtuele kilometers mee zijn proefgereden. Op deze manier hebben veel voertuigonderdelen en -systemen al functie- en duurzaamheidsproeven ondergaan. Tegelijkertijd kan ik in het programma sterkte- en bewegingsanalyses maken. Bijvoorbeeld, de Vector is een platform waarmee je als het moet ook echt met al de vier wielen tegelijkertijd van de grond door de lucht kunt vliegen. Het chassis moet daarom zwaar belastbaar zijn, maar tegelijkertijd ook zo stijf en licht mogelijk zijn. Via computersimulaties kon ik precies zien welke krachten er op het chassis en de body inwerken wanneer het voertuig op één wiel landt. Aangezien de Vector geen standaard voertuig is moesten er ook soms nieuwe oplossingen worden bedacht voor problemen die tijdens het ontwerpen boven zijn komen drijven. Maar met de huidige mogelijkheden op het gebied van ‘virtual engineering’ kon ik van de tien technische configuraties, die je normaliter in evenzoveel prototypes zou moeten bouwen, de negen minder goede al in het voortraject elimineren. Dat scheelt enorm veel tijd en niet in de laatste plaats veel geld. Bovendien kun je nog voordat je bepaalde zaken definitief in het ontwerp vastlegt op deze manier waardevolle feedback verzamelen.”

Samenwerking
In een latere fase van de ontwikkeling heeft Rob in samenwerking met het ‘Interservice Kenniscentrum Speciale Operaties’ van het KCT zoveel mogelijk ervaringen in het ontwerp verwerkt die zijn opgedaan door het Korps met open terrein voertuigen. Het meekijkend oog van ervaren commando’s heeft doorgewerkt in allerhande details. “Vanuit de taken en de omstandigheden waarin ze opereren werkte ik zo toe naar een voor hun meest ideale platform om mee en in te werken,” zegt Rob. “Aan de hand van hun inbreng zijn bijvoorbeeld ergonomische analyses verricht om voorin de meest ideale zitposities te creëren. Ongeacht of iemand 1 meter 65 of 2 meter 10 is, de zitpositie of de plaats achter het boordwapen moet zo comfortabel mogelijk zijn. Onderzoek, ontwerp en realisatie vonden dus tegelijkertijd plaats. Dit leverde een uitdagende combinatie op tussen het oplossen van technische problemen en vormgeving. Maar wat je ontwerpt en maakt, moet ook echt voldoen.” Dat Rob daad bij het woord heeft gevoegd blijkt wel uit het feit dat het prototype amper acht maanden na ondertekening van het contract zijn eerste testkilometers maakt in de echte wereld. Want ondanks dat er al op grote schaal gebruik is gemaakt van virtuele simulatietechnieken wordt ook het prototype onder de meest uiteenlopende omstandigheden getest voordat het voor productie wordt vrijgegeven. Je hebt immers heel veel systemen die naadloos op elkaar moeten aansluiten. Dat plaatje kun je pas helemaal af maken op het moment dat er daadwerkelijk uitgebreid met het voertuig wordt gereden.

Aandrijflijn
De prestaties van het pre-productievoertuig, waar Dutch Defence Press mee gereden heeft, zijn dan ook werkelijk fenomenaal. Het brute terreinbeest heeft een ruggengraat dat gevormd wordt door een ijzersterk lichtgewicht centerchassis. In deze stijve roestvrijstalen doosvormige constructie is het grootste gedeelte van de aandrijflijn gehuisvest. In plaats van een zwaar dragend chassis, dat alle krachten opvangt, heeft de Vector daarbovenop een lichtgewicht en toch robuust zelfdragende carrosserie aangemeten gekregen. De body is van aluminium gemaakt en waar mogelijk zijn hoogwaardige lichte composieten gebruikt, wat vele honderden kilo’s aan gewicht scheelt. Centraal in het vooronder ligt een 3.2 liter viertakt zescilinder dieselmotor van Steyr, die aan alle specifieke militaire eisen voldoet. Niet minder dan 160 kilowatts, ofwel 220 trappelende werkpaarden worden hierin in toom gehouden. Een speciaal door Defenture ontwikkelde dubbele koeling en blowers zorgt dat het blok niet oververhit raakt. De zestraps automatische versnellingsbak van ZF speelt een hoofdrol in de slimme overdracht naar de wielen van al dit opgekropte geweld. Deze transmissie is extreem robuust en past perfect bij de all-terrain capaciteiten van de Vector. Anderzijds biedt het exceptioneel hoge niveaus van raffinement en efficiency. Met snelle schakelhandelingen is de bak niet alleen bijzonder alert, maar ook zeer veelzijdig. Zet simpelweg de automaat in D en je merkt de rest van de trip nagenoeg niets meer van de versnellingsbak. De kleinere stappen tussen de overbrengingen zorgen voor een betere respons bij accelereren, tijdens het (snel) afremmen of bij grote prestatiewensen tijdens het beklimmen van extreme hellingen of bij het veilig afdalen ervan. Juist onder in de toeren is de Vector uiterst krachtig en laat hij zich soepel door het meest extreme terrein loodsen.

Door de software van de versnellingsbak en het motormanagement op elkaar af te stemmen beschikt de bestuurder nu al bij amper 1.800 toeren over het maximale vermogen van 500 Newtonmeters en kan hij dit koppel tot zo’n 3.200 toeren vasthouden. De prestaties van de ‘dieselende’ krachtpatser zijn daarmee enorm en is hij in staat om vanuit stilstand onberispelijk weg te sprinten. Buiten de begaande paden haalt hij in zijn lage gearing makkelijk een top van 95 km/u. Op de verharde wegen stormt hij in zijn hoge gearing onvermoeibaar door tot het 170 km/u op het digitale display aangeeft. Het schakelsysteem past zich aan de rijstijl van de bestuurder aan, want het onthoudt dit ook daadwerkelijk. Pakweg 10 ritten zijn er nodig voordat de schakelbak weet wie er achter het stuur zit. In geval van een (elektronische) storing in de motor of transmissie beschikken beide componenten over een mechanisch noodloopprogramma. Dit zorgt er voor dat het voertuig te allen tijde over ruim voldoende vermogen blijft beschikken om toch thuis te komen. Hetzelfde type motorblok voorziet ook de ‘Foxhound’ van een flink stel spierballen. Alleen dit pantserwielvoertuig weegt bijna 8 ton. Ruim driemaal zoveel als de Vector.

Hierdoor kun je gerust stellen dat de Vector over veel meer ‘power’ beschikt dan (nu) benodigd is. Groot voordeel hiervan is dat je onder de meest extreme terreinomstandigheden veel rustiger kunt rijden. Daarentegen mocht de nood hoog zijn dan staat er extra veel bruut vermogen tot je beschikking. Op dat moment reageert het gaspedaal werkelijk als een politiehond zo alert en trakteert deze motor je op een geweldige, progressieve acceleratie. Zoveel zelfs, dat hij volgeladen moeiteloos als een vuurpijl uit de startblokken schiet en voort buldert. Het constant lagere motortoerental resulteert ook nog eens in aanzienlijke reducties op het brandstofverbruik. Op de gebaande wegen overbrugt de Vector hierdoor op een tankinhoud van 102 liter op zijn sloffen een afstand van zo’n 1200 kilometer. Komt nog eens bij dat een uniek brandstof (filter)systeem ervoor zorgt dat het niet al te kieskeurig is met wat voor soort peut er in de tank zit. Zolang het maar op dieselbrandstof gebaseerd is verbrandt ie alles.

Onderstel
Om het voertuig in zijn geheel naar een hoger plan te tillen is bijzonder veel zorg besteed aan het onderstel. De werkelijke kracht en snelheid van de Vector ligt immers niet in voornoemde kille cijfers verscholen. Dit komt met name tot uiting in de manier waarop het beschikbare vermogen wordt overgebracht op de ondergrond. Ongeacht of er nu sprake is van asfalt, modder, sporen, rotsen, zand, gras, grind of sneeuw. Hightech componenten en eenvoud vormen daarbij een synergie. Zodat het rijden onder de meest extreme omstandigheden een eenvoudig uitvoerbare missie voor de bemanning wordt en zodoende optimaal kan functioneren. Een center-lock met een optimaal ingeregelde 10% limited-slip in de voorste differentieel en 40% in de achterste geeft de noodzakelijke tractie op alle vier de wielen. Deze zijn hierdoor permanent met elkaar verbonden, zodat de kracht van de motor naar het wiel met de meeste grip gaat. Het dynamisch rijgedrag wordt onder andere gegarandeerd door de schokdempers van ‘Reiger Suspension’ in combinatie met de onafhankelijke wielophanging. De grote veerweg van deze high performance dampers elimineren praktisch alle oneffenheden die de Vector op zijn pad tegenkomt en zorgen voor een perfecte wegligging. Overhellen en obstakels of gaten in de weg? Nagenoeg niks van te merken, het glijdt en vliegt werkelijk over alles heen. Dikke boomstammen voelen als twijgjes, groeven en kraters worden meesterlijk bedwongen. Ook zorgen de dampers er voor dat bij een sprong alle wielen weer snel de grond raken, tractie krijgen en het voertuig weer stabiel rechtuit rijd. Eigenlijk alles wat geen asfalt is, kan het voertuig makkelijk aan. Op de vier grote 18 inch aluminium beadlockvelgen, elk met een draagvermogen van 1.800 kilo, liggen terreinbanden met een dermate grof profiel dat ze alles verslinden wat voor hun voeten komt. Aanvullend voordeel van deze grote wielmaat is dat de remschijven en -klauwen, die speciaal door Brembo zijn ontwikkeld, ook flink uit de kluiten zijn gewassen. Indien nodig vertraagt dit bijtgrage viertal alsof er een anker wordt uitgeworpen. Tevens zijn de velgen voorzien van een noodloopelement, een massief rubberen ring dat om de velg ligt. Dit maakt het mogelijk om zelfs met lek geschoten banden verder te rijden. Zo kan men op wat rook en de stank van smeltend rubber na toch in veiligheid komen om zich nieuwe banden aan te meten. Bovendien maakt dit type velg in combinatie met het noodloopelement een reservevelg overbodig, wat ruimte en gewicht scheelt. Een ander voordeel is dat de band ook niet van de velg af kan lopen als er weinig luchtdruk inzit. Doordat een lage bandenspanning in het terrein meer tractie biedt zal hier veel mee worden gereden. Om de bandenspanning telkens aan de wisselende terreinomstandigheden aan te kunnen passen is een luchtcompressor aan boord. En mocht de Vector onverhoopt toch ergens vast komen te zitten dan maakt de lier aan de voorkant van het voertuig zelfberging mogelijk.

Vierwielbesturing
De Vector is 1 meter en 80 centimeter breed en hoewel dat lachwekkend smal lijkt voor dit type voertuig, kom je er wel de smalste passages mee door. Dankzij de hydraulisch bekrachtigde besturing reageert het voertuig haast telekinetisch scherp op alle stuurbewegingen. Daarnaast is door de inschakelbare vierwielbesturing, waardoor ook de achterwielen meesturen, het manoeuvreren in bestaande sporen en/of op smalle geitenpaden in de bergen eenvoudiger als nooit tevoren. Dit revolutionair innovatief hulpmiddel – dat elektro-hydraulisch vanuit de lage gearing is in te schakelen en snelheidsgericht werkt tot ongeveer 30 km/u – is nog niet eerder in deze klasse toegepast. Zodra de achterwielen meesturen wordt de draaicirkel van op een haar na 13 meter naar amper 6 meter verkleind. Hierdoor verschalkt het voertuig haarspeldbochten als een kruising tussen een berggeit en een gazelle. Over klimvermogen heeft het voertuig immers niets te klagen. Het neemt hellingen met een gemak alsof het verkeersdrempels zijn. Met een wielbasis van 3 meter en 10 centimeter zijn de wielen nagenoeg op de uiterste hoeken van het op 5 centimeter na 5 meter lange voertuig geplaatst. Hierdoor raken de bumpers de grond niet bij klimmen of dalen. Als gevolg daarvan kan de Vector bijna verticale hellingen met een stijgingspercentage tot wel 90% beklimmen. Naast dit fenomenale klimvermogen beschikt het over een gegarandeerde rijstabiliteit tot onder een schuine hoek van 55%. Dankzij de forse bodemvrijheid van 30 cm bij de wielassen, tot zelfs 35 cm daarbuiten, zijn er maar weinig obstakels waar men omheen moet. Meestal is er overheen of zelfs er doorheen geen probleem. Zonder aanpassingen doorwaadt het met gemak water- en modderhindernissen tot een diepte van bijna een meter.

Digitale stuur- en regeltechniek
Onder het dynamisch en agressief uitziende exterieur gaat een interieur schuil dat een bijzondere mix van robuustheid en raffinement biedt. Ondanks de soberheid die het van binnen uitstraalt is de Vector bepaald geen spartaans werkpaard. De ergonomie voor de bestuurder en bijrijder is optimaal door de uitgebreide verstelbaarheid van de geveerde stoelen. Ze zijn voorzien van een verwarmingselement en hebben uitneembare lende en rug modules. Hierdoor is zelfs een goede zit met Ops-vest en wapenuitrusting gegarandeerd. Zonder dat de knieën en bovenbenen onder het dashboard komen te zitten kun je de benen lekker languit strekken. Om de bijrijder zijn boordwapen goed te kunnen laten bedienen is zijn stoel maximaal in hoogte verstelbaar. Hij zit hierdoor iets hoger dan de bestuurder. Vanuit deze verheven tronen hebben ze voorin een prima panoramazicht. Dit bevordert de ‘situational awareness’, ofwel het waarnemen en beoordelen van de situatie rondom het voertuig. De stoelen achterin zijn opklapbaar.

Achter het in hoogte en diepte stuur valt direct de instinctmatig ingerichte bediening op, welke door zijn intuïtieve positionering weinig oriëntatie vergt. In plaats van analoge tellers in combinatie met schakelaars wordt als interface tussen bestuurder, motor en aandrijflijn een digitaal kleurendisplay gebruikt. Via dit ‘Murphy Powerview’ voertuiginformatiesysteem wordt alle relevante gegevens voor de werking, onderhoud en storingsanalyse getoond. Het is zo te programmeren dat de bestuurder te allen tijde, via een ingenieus CANBus systeem en elektrosensoren, de belangrijkste voertuiginformatie real-time in beeld heeft. Het display kan ook voor het kalibreren en aanpassing van parameters gebruikt worden. Dikke kabelbomen en uitgebreide relaiskasten zal je in de Vector niet tegenkomen. In plaats daarvan zit het boordevol hedendaagse digitale stuur- en regeltechniek, zeg maar zogenoemde ‘Power Distribution Modules’. Nagenoeg alles wordt er mee in- en uitgeschakeld. Zoals bijvoorbeeld de voertuigverlichting. Dit zijn aan de voorkant een stel venijnig priemende LED-koplampen. Aangezien onder tactische omstandigheden restlichtapparatuur vaak niet afdoende is, is het voertuig daarnaast ook voorzien van Infrarood, ofwel IR-verlichting.

Gewicht
Als je het voertuig met name op hobbelige trajecten perfect onder controle wilt houden speelt ook de gewichtsverdeling een cruciale rol. Dit heeft er toe geleid dat in onbeladen toestand het zwaartepunt meer op de voorzijde ligt. Terwijl dit in volgeladen toestand juist meer naar achteren komt te liggen. Voor wat betreft de laadcapaciteit is ook rekening gehouden met de toekomst. Ondanks dat het voertuig ruim 1.000 kilo lichter is als de MB kan het letterlijk bergen meer aan uitrusting verzetten, zonder dat de inzetbaarheid er door wordt beperkt. Schoon aan de haak weegt het voertuig amper 2.250 kilo en afhankelijk van het ballistische pakket dat wordt gekozen kan dit oplopen tot bijna 2.800 kilo. Geladen tot zeker 4.500 kilogram zal echter meer de standaard zijn dan een uitzondering. Het laadvermogen is hiermee ten opzichte van de MB meer dan verdubbeld en zelfs daarmee zit het nog niet aan zijn max. 4.500 kilo is echter het maximum toelaatbaar gewicht als het voertuig met de Chinook wordt getransporteerd. De commando’s kunnen hierdoor al hun uitrusting en benodigdheden zelf meenemen. Logistiek steun van buitenaf is hierdoor voor een langere periode niet meer nodig.

Bescherming
Naast dat het voertuig laat zien dat het over een hoge wendbaarheid en superieure tactische mobiliteit beschikt heeft het ook een uitstekend niveau van bescherming. Inzittenden kunnen zich in het voertuig redelijk veilig wanen tegen invloeden van kleine scherfwerkende mijnen, allerlei klein kaliber munitie en -wapens. In samenwerking met TenCate is hiervoor een modulair ballistisch pakket ontwikkeld dat uit Dynema® en hoog transparant ballistisch glas bestaat. Het omvat een demonteerbare ‘blast plate’, ballistische deuren met glas, ballistische deuren zonder glas en een ballistische in delen neerklapbare vooruit. Met dit lichtgewicht ‘armoursysteem’ kan, afhankelijk van de gekozen configuratie, aan hoge eisen worden voldaan qua overlevingskansen van de inzittenden, zonder dat dit ten koste gaat van de algehele prestaties en het gebruiksgemak van het voertuig. Het ontbreken van zware bepantsering wordt gecompenseerd door de mogelijkheid om met de gehele bemanning snel in en uit te kunnen stijgen en zonder belemmering rondom van zich af te kunnen bijten met verschillende wapensystemen. In dat geval hebben de inzittenden heel wat vuurkracht tot hun beschikking. Is de 7,62mm mitrailleur Mag al verzekerd van zijn plek op de affuit bij de bijrijder, de zware .50M2 mitrailleur en de H&K automatische 40mm granaatwerper strijden daarentegen om de gunsten van de ringaffuit. Om de Vector intern in een Chinook te kunnen transporteren is de ringaffuit door middel van scharnieren inklapbaar gemaakt. Omdat je het wapen hiervoor niet hoeft te verwijderen is het tot het laatste moment of gelijk na het verlaten van de helikopter inzetbaar. Om je eventueel snel aan het zicht te kunnen onttrekken is zowel aan de voor- als achterzijde een rookbuslanceersysteem gemonteerd.

Aangezien SOF over het algemeen vrij ver voor de eigen troepen uit in vijandelijk gebied opereren nemen communicatiemiddelen een belangrijke plaats in op het voertuig. Hiervoor is het voorzien van de noodzakelijke aansluitingen voor het plaatsen van een groot aantal verbindingsmiddelen met bijbehorende antennes voor zowel de korte afstand als beveiligde spraak- en datacommunicatie over grotere afstanden. Een gescheiden elektronische voertuig aansturing en communicatie aansturingen en voedingen garanderen daarbij de continuïteit en mobiliteit. Het voertuig is namelijk voorzien van een 12Volt installatie (1 accu) en tweemaal een 24Volt installatie (ieder met 2 accu’s). Elk van deze installaties is gekoppeld aan een eigen dynamo. Ook hier spelen redundancy en uitwisselbaarheid van cruciale componenten een grote rol. Onder andere de dynamo’s, accu’s, universele wielophangingen en aandrijfassen onderstrepen de ‘coming home’ filosofie en maken de Vector uniek in zijn soort.

Scholing
Je hoeft geen volleerd rallyrijder te zijn om het voertuig met de uiterste precisie tussen obstakels door te kanonneren. Maar omdat juist het voertuig je het gevoel geeft een volleerd rally rijder te zijn kun je je daardoor eventueel overdreven zelfverzekerd gaan voelen. Zodra je de grenzen van het voertuig niet kent kan dit zelfs roekeloosheid tot gevolg hebben. Het is dan ook niet ondenkbaar dat commando’s voor de on- en off-road rijvaardigheid op de Vector een aanvullende opleiding krijgen. Niet ondenkbaar dat dit dan in overleg tussen het KCT en OTC-Rijopleidingen wordt gecertificeerd, zodat ook daadwerkelijk een C1 rijbewijs kan worden verstrekt.

Belangstelling
Ondertussen worden de twee pre-productie voertuigen door DMO uitvoerig aan de tand gevoeld. Iedereen bij Defenture heeft zich tot het uiterste ingespannen om de Vector in zo’n korte tijd hiervoor gereed te krijgen en het is een fantastisch teamresultaat dat dit is gelukt. Binnen defensiekringen en -industrie is het ongekend dat een voertuig zoals de Vector amper van de tekentafel af zo snel al het verificatieproces doorloopt. Gevestigde multinationals hebben hiervoor gemiddeld toch een aantal jaren meer voor nodig gehad. Defenture heeft hiermee binnen de defensie-industrie qua ‘leadtime’ de lat gelijk vele treden hoger gelegd. Door deze order binnen te halen heeft Defenture zich als innovatieve onderneming zodanig in de etalage gezet dat het niet lang duurde voordat General Dynamics European Land Systems op de stoep stond. Met als resultaat dat zij nu naast de Vector ook de nieuwe diesel Quad zullen gaan aanbieden in Europa en een aantal omringende landen. De Nederlandse en Belgische markt blijft echter voor rekening van Defenture. Nu bij Defensie nog een groot (deel)project ter vervanging van de operationele wielvoertuigen van start moet gaan is het niet onrealistisch dat er extra voertuigen gebaseerd op de ATTV/Vector worden aangeschaft. De testfase wordt in ieder geval met veel interesse gevolgd door het Korps Mariniers. Komt bij dat voor de nieuw beoogde Air Assault voertuigen voor 11 Luchtmobiele Brigade een separaat Europees aanbestedingsproces zal worden doorlopen. Dat overigens niet alleen Nederlandse Defensie en SOF de geloofsbrieven van het voertuig ziet zitten, blijkt wel uit het feit dat intussen meerdere belangstellende defensiespecialisten uit andere NAVO-landen zich in Tiel hebben gemeld. Als er meer orders komen, zou dat een mooie opsteker voor de maakindustrie in Nederland zijn.

Conclusie
Na alle genoemde voordelen en mogelijkheden op een rijtje te hebben gezet, kunnen we bij Dutch Defence Press haast niet anders concluderen dat de Vector zijn mannetje staat als het om loodzware uitdagingen gaat. Met zijn indrukwekkende techniek en dynamische rijeigenschappen zou het ons niet verbazen als het ieder ander voertuig in zijn segment degradeert tot een stakker. Het voertuig lijkt wel speciaal op aarde te zijn gezet om onder alle weers- en terreinomstandigheden te excelleren. Van moeilijk begaanbare, onverharde wegen tot extreme off-road gebieden, waarbij optimaal comfort en een grote mate van veiligheid en productiviteit gewaarborgd blijven. Modderpoel of asfalt, hij past zich schijnbaar moeiteloos aan naar zijn natuurlijke habitat. Allemaal zaken wat in het ontwikkelde en recent in de praktijk beproefde SOF-mobiliteitsconcept van groot belang is. Niet zo verwonderlijk dat operators van zowel het KCT als hun maritieme collega’s van Netherlands Maritime Special Operations Forces (NLMARSOF) met veel belangstelling uitkijken naar dit unieke en beestachtig brute voertuig. Terecht dat de Vector uitverkoren is uit de vele voertuigen die zich geroepen voelden in de aanbesteding.

Bovenstaande presentatie is gemaakt door het Mediacentrum Defensie

Leo van Westerhoven