Kandahar, Afghanistan – Woestijnvos in Afghanistan ”Zien zonder gezien te worden”. Een motto dat de Fennek, het nieuwe lichte verkennings- en bewakingsvoertuig (LVB), eer aan doet. Het is ook de inborst van een kleine woestijnvos met grote oren, dat luistert naar de Latijnse naam ‘Fennecus zerda’, dat woestijnvos betekent. Vandaar de naam Fennek. Momenteel sluipen twaalf van deze kleine woestijnvossen geruisloos rond in Afghanistan. Zowel in Kandahar als in Uruzgan wordt deze ‘racewagen onder de pantserwielvoertuigen’ ingezet.
Het lichte verkennings- en bewakingsvoertuig (LVB), zoals de Fennek officieel binnen de KL heet, is een multifunctioneel en ultramodern verkenningsvoertuig met een laag silhouet. Voorzien van allerlei high-tech snufjes, weegt hij gevechtsgereed ruim 10 ton.
Vier Fenneks staan op de internationale basis Kandahar ter beschikking van het aldaar gestationeerde Nederlandse ‘force protection peloton’ (FPP). Dit FPP, dat wordt gevormd door scouts van het verkenningspeloton van 42 Tankbataljon, heeft tot taak generaal-majoor Ton van Loon en zijn bodyguards van de BSB te escorteren en te beveiligen – zowel bereden als uitgestegen. Generaal Van Loon is commandant van het Regional Command South (RC-S) van de ISAF-missie, in het zuidelijk deel van Afghanistan. Dit is de meest gevaarlijke regio van Afghanistan.
De Fennek is een wereld van verschil met de YPR waar de scouts hem, afgelopen mei, tegen inruilden. Het voertuig heeft met zijn top van ruim over de 100 km/u een veel hogere snelheid en, naar ratio, meer vermogen doordat de midden achterin gelegen motor – een Deutz 5,7 liter, zescilinder turbodiesel – er 240 paardenkrachten fluisterstil weet uit te persen. Dit in tegenstelling tot de YPR die je, voortbewegend op z’n rupsbanden, van heinde en ver hoorde aankomen. Dit zal de Fennek, met z’n vier grote sloffen van luchtbanden, niet snel gebeuren. De chauffeur kan ze daarbij om de terreinvaardigheid te verhogen, vanuit zijn stoel, laten leeglopen of weer oppompen. Al naargelang de ondergrond waar hij op rijdt. Ook als de banden, om wat voor reden dan ook, lek zijn is de Fennek door zijn ‘run flat tyres’ niet te stoppen. Waar andere wielvoertuigen er al lang de brui aan hadden gegeven, maalt de Fennek door. Doordat de bestuurder voorin in het midden van het voertuig zit heeft hij naar alle kanten volop zicht. Zelfs naar achteren, via een schermpje dat gekoppeld is aan een camera achterop het voertuig. Naast de bestuurder bevinden er zich nog in het voertuig de commandant en een schutter / verkenner.
“Voor ons is de Fennek een uitkomst,” vertelt Elnt René, commandant van het FPP’. “Naast het verkennen van grote gebieden is de Fennek uitermate geschikt voor het controleren van routes. Door een hybride grond plaatsbepalingsysteem (GPS) weten wij te alle tijde, tot op de meter nauwkeurig, waar we ons bevinden. Daarbij komt nog eens dat met behulp van, op een uitschuifbare mast gemonteerde, geavanceerde waarnemingsapparatuur er dag en nacht niets voor ons verborgen blijft. De mast is tot bijna 3,5 meter uitschuifbaar. Makkelijk als je achter een muur staat en eroverheen wilt kijken. Via een beeldscherm kan de commandant met de CCD-camera of warmtebeeldkijker 360 graden haarscherp om zich heen kijken. Mocht het zicht door het ragfijne Afghaanse stof op de lens van de camera vertroebelen, dan bedient de commandant even het kleine ruitenwissertje.”
De Afghaanse hitte wordt buitengehouden door de airco. Zo comfortabel als de Fennek van binnen is, zo robuust is hij van buiten. Bijvoorbeeld 7,62 kaliber pantserdoorborende munitie komt er niet doorheen. Daarbij kan de explosieve kracht van bijvoorbeeld een mijn, dankzij de speciale aan de zijkanten schuin oplopende vorm, gemakkelijker opzij een uitweg vinden. Datzelfde geldt voor IED’s (Improvised Explosive Devices), oftewel ‘geïmproviseerde bermbommen’ zoals ze in het Nederlands heten. Mochten deze onverhoopt afgaan, ondanks de geïnstalleerde ‘elektronische apparatuur’, die de radiogolven van ontstekers moeten storen.
Twee van de vier Fenneks van het FPP in Kandahar zijn voorzien van een, niet organieke, ‘Bull-Bar’ voor extra stootkracht. “Dit is iets wat wij ter plekke hebben laten fabriceren nadat wij dit idee hebben afgekeken op een Amerikaanse Hummer,” vertelt René. “Tijdens onze beveiligingsopdracht kan het voorkomen dat wij bijvoorbeeld een object moeten rammen om de route vrij te maken. Nu is de voorzijde van de Fennek niet echt berekend voor die taak. Onze Canadese voorgangers gebruikten daarvoor vaak een LAV-III pantserwielvoertuig. Daar kan je aardig mee rammen. De Bull-Bar is op de sleepogen aan de voorkant gemonteerd en is ook weer snel te demonteren. Een ander aspect wat wij van de Canadezen hebben overgenomen is dat de commandant van het laatste voertuig altijd met steentjes gevulde waterflesjes binnen handbereik heeft. Wij hanteren namelijk een bepaalde zogenaamde ‘stand-off’ ruimte achter dit voertuig voordat hij zo dicht bij is dat wij hem niet meer kunnen aangrijpen met ons boordwapen – dat in de zes uur positie staat. Komt er iemand met een voertuig binnen die straal dan waarschuwen wij hem eerst met van ons af wuivende handsignalen. Reageert men daar niet op dan gooien wij een met steentjes gevuld flesje. Hebben wij dan nog steeds niet zijn aandacht en blijft hij naderbij komen, dan…”
Aan vuurkracht ontbreekt het de sluwe woestijnvos zeker niet. Het is uitgerust met een .50 kaliber machinegeweer. Dit wapen is door de schutter van binnenuit te bedienen. Als richtmiddelen heeft hij de beschikking over een ruim arsenaal aan dag en nachtzicht apparatuur. Daarnaast beschikt de bemanning op iedere Fennek over een minimi machinegeweer en tweemaal Panzerfaust. Ook kan de bemanning, indien zij moeten terugtrekken, ervoor kiezen om rookpotten af te schieten. Het effect is dan een dicht rookgordijn, dat het zicht van de tegenstander op de werkelijkheid ontneemt.
René: “Afhankelijk van de opdracht hebben wij ook twee Bushmaster voertuigen tot onze beschikking. Ook zijn wij hier per helikopter inzetbaar. Daarnaast schuwen wij ook het voetwerk niet. Dit soort ‘close protection’ stemmen wij heel nauwkeurig af met de bodyguards van de generaal, de persoonsbeveiligers van de BSB. Met deze mannen hebben wij, voor wat betreft contact-drills, tot in de treuren geoefend. Aangezien hun manier van een VIP beschermen bij contact anders dan de onze is. Vaak volgen de BSB procedures die geheel tegen de natuur van een militair ingaan.
Tijdens het uitvoeren van onze taken staat iedereen constant met behulp van de ‘Personal Role Radio’ met elkaar in de verbinding. Voor verbinding met het hogere niveau gebruiken wij de PRC-117 Foxtrot. Met het bereik van deze radio kunnen wij de hele wereld aan.”
De verkenners, afkomstig van het verkenningspeloton van 11 Tankbataljon, van Task Force Eenheden (TFE) 2 in Uruzgan krijgen ook acht Fennek voertuigen tot hun beschikking. De geavanceerde apparatuur, het lage silhouet en het geringe geluidsniveau zorgen ervoor dat de woestijnvos onopvallend zijn werk kan doen in elk gevechtsveld. Het kan daarbij mogelijk zijn dat de verkenners dan hun werk zullen gaan uitvoeren met een mix van Fennek en Soft-Top Mercedes-Benz voertuigen. Vanuit de Soft-Tops is het namelijk iets makkelijker contact leggen met de plaatselijke bevolking. En daar halen de verkenners veel bruikbare informatie uit. Dit is onmisbaar in het te voeren wederopbouwproces. Daarbij zullen de scouts naar alle waarschijnlijkheid voor periodes van twee tot zes dagen autonoom in het veld optreden. Met de Fennek zijn ze prima in staat om zichzelf voor deze periodes te bedruipen. De Fennek krijgt in ieder geval volop de kans om zich in Afghanistan te bewijzen.
Leave a Reply