(De foto’s bij dit artikel zijn op verzoek van de nabestaanden verwijderd)
Amper een etmaal nadat korporaal Kevin van de Rijdt sneuvelde is op maandag 7 september 2009 opnieuw een Nederlandse militair in de Afghaanse provincie Uruzgan om het leven gekomen. Drie anderen Nederlanders en een Afghaanse tolk raakten daarbij gewond.
Het gaat om de 44-jarige sergeant-majoor Mark Leijsen, afkomstig van 101 Geniebataljon, gelegerd op de Prinses Margrietkazerne in Wezep. Mark was bezig aan zijn derde missie in Afghanistan. De gewonde militairen, een 19-jarige en een 24-jarige korporaal en een 30-jarige sergeant der eerste klasse, zijn afkomstig van andere eenheden. Zij maakte allen deel uit van een Operational Mentor and Liaison Team (OMLT), dat zich bezighoudt met de begeleiding van het Afghaanse leger tijdens operaties en trainingen. Mark Leijsen kwam maandag 7 september 2009 rond 14:00 uur lokale tijd om het leven door een aanslag met een geïmproviseerde bom. Mark en zijn collega’s zaten daarbij in een open terreinvoertuig. Van zijn drie gewonde collega’s is de toestand stabiel en hun situatie is niet levensbedreigend.
Dit gebeurde in de omgeving van de vooruitgeschoven militaire patrouillepost Tabar in het Deh Reshangebied, ongeveer 9 kilometer ten noordwesten van de militaire basis Kamp Holland. Dit gebied is door een rivier verdeeld in een oost- en een westzijde. In het oostelijke gebied hebben de Afghaanse overheid en de Task Force Uruzgan (TFU) al langere tijd vaste voet aan de grond. De Afghaanse troepen, waar het betreffende OMLT mee optrad, nemen deel aan operatie Ghat Mahy (Walvis). Deze gecoördineerde operatie heeft tot doel ook de Westbank definitief onder controle te krijgen.
Generaal Van Uhm sprak de hoop uit dat de Nederlandse bevolking als een blok achter de militairen, hun inzet en hun thuisfront blijft staan. Hij benadrukte het grote belang van deze steun voor de missie. Ook ging hij in op de voortdurende IED-dreiging: “We plegen veel inspanning om deze dreiging weg te nemen. Ook meldt de bevolking steeds vaker de locatie van deze explosieven. Helaas lukt het opsporen niet altijd. Het incident van vandaag is daar het trieste bewijs van.”
Amper een etmaal eerder sneuvelde de 26-jarige uit Tilburg afkomstige korporaal Kevin van de Rijdt van het Korps Commandotroepen uit Roosendaal tijdens een vuurgevecht met vijandelijke troepen in de omgeving van Deh Rawod. Van de Rijdt maakte deel uit van de speciale eenheid Task Force 55. Van de Rijdt is de eerste gesneuvelde onder de Nederlandse commando’s die actief zijn in het land. Leijsen is de 21ste Nederlandse militair die in Afghanistan om het leven is gekomen.
Samen met de minister en de staatssecretaris van Defensie liet Van Uhm als eerste een reactie achter in het condoleanceregister dat op het ministerie van Defensie is geopend. “De krijgsmacht verliest met hem een bijzonder mens. Onze gedachten zijn bij zijn vrouw, zoon, vrienden en collega’s. Wij hopen dat zij de kracht kunnen opbrengen om dit zware verlies te dragen.”
Op de avond van dinsdag 8 september is met 2 indrukwekkende herdenkingsdiensten door ISAF-militairen en civiel personeel op gepaste wijze afscheid genomen van sergeant-majoor Mark Leijsen en korporaal Kevin van de Rijdt. Kevin sneuvelde amper een etmaal eerder dan Mark na een vuurgevecht. De Apache-onderhoudshangaar op Kamp Holland stond die dinsdagavond vol met militairen die er de ceremoniën meemaakten. De herdenkingsdienst van sergeant-majoor Mark Leijsen werd voorgegaan door de vlootpredikant. Als commandant van het Operational Mentor and Liaison Team (OMLT), waar Mark deel van uitmaakte, memoreerde kolonel Maurice Bastin aan Marks professionaliteit als trotse genist. Brigadegeneraal Marc van Uhm, commandant Task Force Uruzgan, sprak over het enthousiasme en de gedrevenheid en benoemde de zware taak waar het OMLT nu voor staat, namelijk om door te gaan, ondanks het verlies van een gewaardeerde collega. Stafadjudant Joep Beljaars, zelf genist, eerde de sergeant-majoor met het voorlezen van een brief van de commandant van de Genietroepen waarna het uit volle borst meegezongen mineurslied grote indruk maakte op de aanwezigen. Aangrijpend waren ook de woorden die vier directe collega’s aan Mark wijdden. De dienst werd afgesloten met de Last Post, een minuut stilte en het Wilhelmus.
In de vroege ochtend van woensdag 9 september 2009 waren vele ISAF-militairen present voor de zogeheten ‘rampceremonie’. Zij vormden met een erehaag de laatste gang naar een gereedstaande C-130 Hercules van de Koninklijke Luchtmacht waarvan de propellers als staande kruizen in dezelfde stand staan, waarmee de militairen verder richting Nederland zijn gebracht. De twee afzonderlijke rouwstoeten werden vooraf gegaan door een doedelzakspeler van het OMLT, terwijl achter het voertuig met de kist directe collega’s van de gevallenen marcheerden. Het is dan altijd ijzingwekkend stil. Alleen de voetstappen en af en toe een gefluisterd commando hoor je. De kist, bedekt met een Nederlandse vlag, passeert dan honderden strak saluerende militairen. De erehaag werd naast Nederlandse militairen ook gevormd door op het kamp aanwezige Afghaanse, Sloveense, Amerikaanse, Britse, Australische en Franse militairen.
Vervolgens geeft de gang van de acht kistdragers het ritueel iets verdrietigs en trots tegelijk. Hun voeten bewegen in hoog tempo op en neer, maar hun stapjes zijn zo klein dat de kist maar tergend langzaam vooruitkomt. Alsof ze hun gesneuvelde maat zo snel mogelijk naar huis willen brengen, naar zijn familie, maar moeite hebben afstand van hem te doen.
De klanken, die klinken uit de doedelzak, bezorgd iedereen kippenvel. Generaal-majoor Mart de Kruif, commandant van de ISAF-troepen in zuidelijk Afghanistan, was eveneens bij de ceremonie aanwezig om Kevin en Mark de laatste eer te bewijzen.
De lichamen worden net zo lang op hun laatste reis naar huis op deze symbolische wijze begeleidt en beschermd ook tijdens tussenlandingen totdat het wordt overgedragen aan de nabestaanden. en worden zij .Deze ceremonie is belangrijk voor militairen. Het is er een van wapenbroeders, om eer te betonen en onze rouw te ordenen. Brothers in arms zijn ze. Dit is overigens ook de titel van het lijflied bij uitzendingen. En het zegt inderdaad alles.
’s Avonds om 22.50 uur landde de C-130 Hercules op vliegbasis Eindhoven. Daar werden zij met een korte ceremonie overgedragen aan hun nabestaanden. Bij de aankomst van de lichamen op vliegbasis Eindhoven werd een erehaag gevormd door ruim 120 militairen van het Korps Commandotroepen, het Operationeel Ondersteuningscommando Land en de Luchtmobiele Brigade. Enkele collega’s uit het inzetgebied maakten deel uit van de erehaag en zijn samen met Mark en Kevin teruggevlogen uit Afghanistan. Na de uitvaartplechtigheden keren deze collega’s terug naar het missiegebied.
Bij de aankomst van het vliegtuig in Eindhoven waren familie en dierbaren aanwezig, evenals Commandant der Strijdkrachten generaal Peter van Uhm, Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Rob Bertholee, Commandant Operationeel Ondersteuningscommando Land brigade-generaal Jan Broeks en Commandant Korps Commandotroepen kolonel Rob Querido.
Onder grote belangstelling hebben collega’s, vrienden en familie maandag 14 september afscheid genomen van Mark. Hij is begraven op de erebegraafplaats in Loenen.
Via een erehaag, bestaande uit militairen van 101 Geniebataljon en 11 Geniecompagnie Luchtmobiel, werd hij de erebegraafplaats op gedragen, waarna er een herdenkingsdienst volgde in de kapel. Bij het graf werd een saluutsalvo gebracht, waarna familie, vrienden en collega’s voor het laatst afscheid namen.
Het Ministerie van Defensie heeft na afloop van de uitvaartdienst de condoleanceregisters voor Mark Leijsen en de daags ervoor gesneuvelde Kevin van de Rijdt gesloten. Duizenden mensen betoonden daarin de afgelopen week hun medeleven aan de nabestaanden van de gesneuvelde militairen.
Leave a Reply