Een bijzondere ervaring

Een bijzondere ervaring

Van zondag 28 oktober tot en met donderdag 15 november 2012 is de gehele 104 Commandotroepencompagnie op oefening geweest in Israël. Doelstellingen van de oefening waren het trainen en uitbreiden van de vaardigheden op het gebied van Special Operations Urban Terrain (SOUT) en het trainen van het Contra-Terreur Systeem (CT-Systeem). De weekendbreaks werden nuttig gevuld met culturele uitstapjes op diverse locaties.

In dit artikel worden kort de begrippen SOUT en CT uiteengezet en er wordt uitgelegd op welke manier de trainingsdoelstellingen gehaald zijn. Vervolgens wordt ingegaan op de reden waarom de culturele bezoeken in Israël zo goed bijdragen hebben aan het cultureel bewustzijn van de deelnemers. Het artikel wordt afgesloten met een terugblik op deze periode.

Special Operations Urban Terrain (SOUT) hebben een aantal kenmerken die verschillen van het reguliere gevecht in oorden. Op de eerste plaats werken Special Forces (SF) teams of ploegen vaak in klein verband, in tegenstelling tot grotere infanterie eenheden. Daarnaast werken SF teams veelal zelfstandig, diep in het vijandelijk gebied. Tevens zullen SF teams vaak specifieke doelen aangewezen krijgen. Voorbeelden zijn het oppakken van specifieke individuen, het vinden van specifieke locaties zoals wapenopslagruimtes of bomfabrieken en het bevrijden van gevangen genomen personen.

Dit betekent dat tijd en ruimte factoren een andere betekenis hebben dan bij reguliere grote operaties. SF teams zien het winnen van terrein vaak als onnodig. Het is voor een SF team belangrijker om snel en chirurgisch, het liefst ongezien, bij een doel aan te komen. Na het behalen van het doel zal het SF team zo snel mogelijk weer willen verdwijnen. De tactieken die toegepast worden bij het SOUT, zijn dan ook gebaseerd op snelheid, agressie en verassing.

Het oefendorp waar de 104 drie weken getraind heeft, was ter grootte van een ‘echt’ dorp. Negen verschillende districten hadden ieder hun eigen kenmerkende bebouwing. Voor het trainen van SOUT was dit een ideale trainingslocatie. In favela achtige wijken tot middelgrote flatgebouwen konden de verplaatsingstechnieken en contactdrills worden beoefend. Waar in Nederland in Marnewaard en Oostdorp relatief eenzijdige tactieken voldoende zijn om de missie succesvol te behalen, bleek het in Israël een ware uitdaging om te spelen met de diverse aangeleerde technieken en tactieken. In de eerste week konden de teams zelfstandig trainen, middels het force-on-force principe. In de tweede week werden de ploegen en de commandant meervoudig ploegoptreden getraind in grote scenario’s. Door het vroeg invallen van de duisternis is ook het nachtoptreden maximaal getraind. De 104 heeft wat betreft het SOUT in deze twee weken een grote stap voorwaarts gemaakt.

Het CT systeem is gebaseerd op tijdsgevoelige (time-sensitive) operaties waarbij in veel gevallen het bevrijden van een gijzelaar in het vijandelijke gebied de opdracht vormt. In het geval van een gijzelingssituatie zullen bepaalde teams proberen inzicht te verkrijgen in de situatie, waarna een aanvalsteam daadwerkelijk de gijzelaar bevrijdt. Dit systeem vergt wederom chirurgische precisie, niet alleen door de “boots on the ground”, maar ook door het aansturende element. Het systeem wordt namelijk aangestuurd door een groot management en deconflictie team, onder anderen gevormd door leden van de compagniesstaf. Omdat de hele compagnie aanwezig was en de snipers en demolisten op het gebied van hun specialisatie hebben kunnen trainen (op locaties buiten het oefendorp), is het CT systeem ook wat dat betreft in Israël beoefend.

Een belangrijke doelstelling van de commandant van de 104 Commandotroepencompagnie (Cotrcie) was het bijdragen aan de culturele ontwikkeling van de commando (operator). Omdat operators vaak in kleine teams of zelfstandig optreden in gebieden, ver afgesneden van de westerse wereld, is het van belang om ethisch en maatschappelijk bewust te zijn.” To defend your future, you need to know your history.” De keuzes die een individu op missie bij het KCT maakt, kunnen immers verstrekkende gevolgen hebben.

Iedereen die een beetje het nieuws volgt weet wat voor positie Israël op dit moment in de wereld bekleedt. Ingesloten door ‘vijandigheden’ probeert het angstvallig zijn eigen landsgrenzen te verdedigen, zodat het verleden zich nooit meer herhaalt. Althans dat is het wereldbeeld van de staat Israël. Door drie weken tussen de Israëli’s te leven, werken en met ze te praten, krijg je automatisch beter inzicht in hun manier van denken, zonder daar een waardeoordeel over te vellen.

Tijdens de eerste weekendbreak is een georganiseerde rondleiding in de oude stad van Jeruzalem genoten. De gidsen vertelden openlijk en objectief over de geschiedenis van het land Israël in het algemeen en Jeruzalem in het bijzonder. Jeruzalem is zonder twijfel één van de meest bijzondere en geschiedenis rijkste steden van de wereld. Al sinds ver voor de boekdrukkunst streden volkeren, stammen en geloven met elkaar om de heilige grond te kunnen bezitten. Deze “clash of civilisations” wordt wel erg duidelijk als je door de stad loopt en ziet dat een bepaalde minaret gebouwd is op de overblijfselen van een oude kerk, die op zijn beurt weer gebouwd is op de overblijfselen van een nog oudere moskee. Wat Jeruzalem heden ten dagen ook zo bijzonder maakt, is de “tolerance-factor”. In de oude stad Jeruzalem zijn vier kwartieren ingericht. Joden, Islamieten, Christenen en Orthodoxen leven in de zelfde stad in een gereguleerde vrede naast elkaar en soms zelfs door elkaar heen.

Natuurlijk zijn er soms protesten en kleine opstootjes, maar er aan de buitenkant lijkt een vreedzaam bestaan mogelijk te zijn. Dat is interessant, aangezien tegenwoordig een aantal mondiale conflicten gebaseerd zijn op een extremistische kijk op geloofsovertuiging. Het tweede weekend is een bezoek gebracht aan het Yad Vashem memorial. Dit memorial is opgericht ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de holocaust. Het memorial heeft diverse gedenkplaatsen, maar is het meest bekend vanwege het uitgebreide museum. Onder leiding van Nederlandse gidsen is een rondleiding gevolgd door dit museum. Op objectieve wijze werd geïllustreerd hoe het mogelijk is geweest dat medemensen elkaar op basis van afkomst of afwijking gedeporteerd en vermoord hebben. Gezien de conflictgebieden waar het KCT optreedt en mogelijk gaat optreden, is het van belang om te begrijpen hoe dit plaats heeft kunnen vinden. Herkennen van patronen uit de geschiedenis helpt immers bij het voorkomen van soortgelijke situaties in de toekomst.

Terugblikkend op de drieweekse oefening in Israël is het voor de 104 Cotrcie een zeer succesvolle periode geweest. Zowel op het gebied van technische en tactische training, als op het gebied van culturele en maatschappelijke ontwikkeling, zijn grote sprongen gemaakt. Ondanks de logistieke moeilijkheden die horen bij een “initial entry deployment”, is er een uitdagend en divers oefenprogramma gevolgd. Daarnaast is het voor een Commandotroepencompagnie altijd goed om drie weken met de complete compagnie te trainen. Dit is iets wat door de dynamiek van de SF community op jaarbasis haast onmogelijk is. De 104 heeft in Israël laten zien als eenheid in een “onbekend gebied” logistiek zelfstandig te kunnen opereren op het hoogste niveau van SOUT en het CT systeem.

Dit verhaal staat ook in de februari editie 2013 van “De Groene Baret”.

Leo van Westerhoven